Bal Hasadı

Hasat Aşamasına Gelmiş Bir Petek

✓ Ülkemizde bal hasadı, bölgelere göre değişmekle birlikte genelde eylül ayı içerisinde yapılır.
✓ Gerektiği durumlarda yılda birkaç defa ve farklı zamanlarda da hasat yapılabilir. Akdeniz sahil şeridinde mayıs ayında turunçgil, Muğla'da ekim ayında çam balı, yüksek yaylalarda ağustosta yayla balı hasat edilebilir.
✓ Hasat esnasında arıları peteklerden uzaklaştırmak için çerçeveleri silkme, fırça, arı kaçıran, kimyasal madde veya hava akımı gibi malzeme gerektiren yöntemler kullanılabilmektedir.
✓ Silkme işleminde arılar aşırı strese maruz kalmalarına rağmen en yaygın kullanılan sistemdir.
✓ Arı kaçıran uygulamasında dikkat edilecek husus, ana arı ızgarası kullanılmış olan kovanlarda uygulanması gerektiğidir. Çünkü ızgara üstündeki peteklerde yavru bulunmayacağı için arıların terk etmesi sorun oluşturmayacaktır.
✓ Sıcak havalarda arı kaçıranın uzun süre kullanılması kovan içerisindeki havalandırmayı önemli düzeyde aksatacağından petekler zarar görebilir.
✓ Peteğin 2/3’ü sırlandığı zaman petekler hasada gelmiş demektir.
✓ Bal almak amacıyla bir kovan açılmalı ve bal alma işlemi bittikten sonra diğeri açılmalıdır.
✓ Arılara besin kaynağı bırakmaya dikkat edilmelidir.
✓ Petekli ballar üzerlerindeki arılar silkelendikten ve arıcı fırçası yardımı ile tamamen uzaklaştırıldıktan sonra bal taşıma sandıklarına konulur.
✓ Ballar kovandan alındıktan en kısa sürede süzülürse işlem kolay olur. Zaman geçtikçe balın akışkanlığı azalacaktır. Bu nedenle bal süzme anında sıcaklığın 30 derece civarında olması süzmeyi kolaylaştıracaktır.
✓ Bal süzme odasına getirilen peteklerin üzerindeki sır tabakası bıçak veya tarak yardımıyla alınarak peteğin süzme makinesine konulacak hale getirilmesi sağlanır.
✓ Merkezkaç kuvvetiyle çalışan süzme makinesi yardımıyla peteklerden bal süzme işlemi gerçekleştirilir.
✓ Süzülen ballar yabancı maddelerden temizlenmesi için filtre edilmesi ve dinlendirilmesi işlemlerinden geçirilirler.
✓ Dinlenmiş olan ballar laklı tenekelere konularak pazara sevk edilmeye hazır hale getirilirler.
✓ Yağmacılığı önlemek için bal hasadı nektar akımının azalmaya başladığı günlerde yapılmalıdır.
✓ Sabah saatlerinde kovandan ballı petekleri alma, öğle saatlerinde süzme ve akşam saatlerinde süzülmüş petekleri temizlemeleri amacıyla kovanlara geri verme yağmacılığa engellemek için etkili olmaktadır.
✓ Süzülen petekler bir ballık içinde ve kuluçkalık üzerinde tekrar kovanlara geri verilerek arıların temizlemeleri sağlanır.
✓ Temizlenen çerçeveler bir sonraki yıl arılarda tekrar kullanılmak üzere Büyük Mum Güvesine karşı önlemler alınarak depoya kaldırılırlar.
✓ Hasat edilen ballar süzme veya petekli olarak pazara sunulabilirler.
✓ Petekli bal piyasaya sürülecekse içerisinden yavru çıkmamış olan petekler tercih edilmeli, sırlamanın tam yapılmış olmasına dikkate edilmelidir.
✓ Yeterli düzeyde sırlanmadan ve erken hasat edilen ballarda su oranı yüksek olacağı için balın kalitesi düşecek ve balda ekşime sonucu bozulma olacaktır.
✓ Peteklerin bir kısmında sırlanmamış bal olması bal kalitesini olumsuz etkilememektedir. Ancak bu oran fazla olursa ballar bozulabilmektedir. Balın sırlanan kısmındaki su düzeyi düşüklüğü, sırlanmayan kısımdaki su düzeyi fazlalığını dengelemektedir.
✓ Bunu sağlamak için göz kararı da olsa tüm peteklerin kapalı alanlarının toplamının 2/3 düzeyinde olmasına dikkat edilmesi yeterlidir. Aksi halde balda kalite önemli ölçüde düşecektir.

Ballı Peteğin Sır Bıçağı ile Sırının Alınması

Süzme İşlemine Hazır Petekli Ballar

Ekstraktörde Süzme İşleminin Gerçekleşmesi