Balın Yapımı ~ ARICILIK

✓ Bal arısı kolonilerinde görev yapan işçi arılar tarafından bitkilerin çeşitli organları tarafından salgılamış olduğu nektarın toplanması bal yapımının ilk aşamasıdır.
✓ Tarlacı arılar tarafından çiçeklerden toplanan nektar bal midesinde kovana taşınır ve kovan içerisindeki diğer arılara devredilir.
✓ Yalayıcı-emici yapıdaki dili ile nektarı alan genç işçi arı dilini bu sıvı ile dışarıya doğru uzatır ve dil üzerindeki sıvı hava ile temas eder. Bu sırada nektardaki suyun bir kısmı buharlaşma ile havaya verilir.
✓ Nektar, kovana taşınma ve diğer arılar tarafından olgunlaştırılması sırasında sindirim organlarından ve yutaküstü salgı bezinden salgılanan çeşitli enzimler ilave edilerek kimyasal ve biyolojik değişime uğrar.
✓ Yine arılardan nektara geçen glukoz oksidaz enzimi, glikozu parçalayarak glukonik asit ve hidrojen peroksit oluşumuna neden olur.
✓ İşleme esnasında bal midesinden ön mideye geçen bal, içerisindeki polen gibi maddecikler süzülerek tekrar bal midesine geri pompalanır.
✓ Daha sonra bu sıvı olgunlaştırılmak üzere sürekli havalandırma ve kanat çırpmasına maruz kalan petek gözüne depolanır.
✓ Olgunlaşma sırasında su oranı %20 düzeyine düşürülen bal, petek gözlerinde depolanarak üzeri ince bir balmumu tabakasıyla sırlanır.

Rakamlarla Nektarın Bala Dönüşümü:
✓ Bir işçi arı tarlacılık faaliyetine çıktığında her defasında ortalama 40 mg nektar toplar. Bu da kendi ağırlığının yaklaşık yarısına eşittir.
✓ Nektar akımının bol olduğu ana nektar akım dönemlerinde ise ortalama 70 mg kadar nektar taşır ki, bu da kendi ağırlığının yaklaşık %85'i kadardır. Bu kadar nektarı bulabilmek için ortalama 100 kadar çiçeği ziyaret ederek temin edebiliyorsa nektar akımı çok iyi demektir.
✓ Bir nektar yükünü (35-50 mg) toplayabilmek için bir arı bazen 1.000-1.200 çiçeği ziyaret etmek zorunda kalabilir.
✓ Nektara uçuş sayısı nektarı salgılayan bitki kaynağının uzaklığına bağlıdır. Ancak bir arı günde ortalama 10-12 nektar toplama uçuşu yapar ve her bir ziyaret yaklaşık 30-45 dakika arasında bir süreyi kapsar. Bu ziyaretler arasında kovan içerisinde geçirdiği süre ise ortalama 4 dakika kadardır.
✓ Bitkiden bitkiye değişmekle birlikte nektar bileşiminde %50-70 su, %10-50 şeker, %1-4 aromatik maddeler, çeşitli enzimler ve mineral maddeler bulunur.
✓ Nektardaki sakkaroz oranı başlangıçta %30-35 düzeyindedir. Bu şeker invertaz enzimi sayesinde bal şekerleri olan glukoz ve früktoza dönüştürülür.
✓ 1 kg bal yapabilmek için arıların yaklaşık 2 kg nektar toplamaları gerekmektedir. Yani nektarın içerisindeki su miktarını azaltarak yoğunlaştırırlar.
✓ Güçlü bir arı kolonisi (80-90 bin işçi arı), yavru büyütmenin yoğun olduğu dönemlerde günde yaklaşık 1/2 kg bal tüketir. Bu miktar kışın 100-150 grama kadar düşer.
✓ Bir koloninin bir yıllık sürede tükettiği bal miktarı ise yaklaşık 60-70 kg kadardır.
✓ Yılda 40 kg bal hasat edilen bir koloni toplam 110 kg bal üretiyor demektir. 110 kg bal üretmek için 110x2= 220 kg nektar toplaması gerekir.
✓ 1 kg nektar toplayabilmek için de 1 arının 40.000 defa kovana nektar yükü getirmesi gerekir. Diğer bir deyişle 1 kg bal yapmak için 80.000 defa nektar toplamaya çıkması demektir.
✓ Her bir uçuşta ortalama 1.5 km gidiş 1.5 km de dönüş olmak üzere 3 km yol aldığını hesaplarsak 1 kg balın yapılması için arıların 80.000x3 km=240.000 km uçması gerekmektedir.
✓ Dünyanın çevresinin 40.000 km olduğunu düşünürsek bir arının 1 kg bal yapabilmesi için dünyanın çevresini 6 kez dolaşacak kadar uçması gerektiği gerçeği ortaya çıkmaktadır.