ARICILIK

Anlaşılabilir Arıcılık

Arı Sakalı Yapımı

✓ Arı sakalı tamamen gösteri amaçlı yapılan bir uygulamadır. Çok tehlikeli olduğu için bir takım önlemler alındıktan sonra yapılması gerekir.

Alınacak Önlemler:
✓ Herhangi bir şeyin yanlış gitmesi durumunda olacaklara hazır değilseniz kesinlikle denemeyiniz.
✓ Arı sakalı oluştururken arı sokması olasıdır. Alerjiniz varsa arı sakalı çalışmasında bulunmayınız.
✓ Arılar iyice beslenmemişse, sakal yapacak kişi rahat değilse, hava soğuk ve/veya yağmurlu ise, arılar hırçın karakterli ise bir şeyler ters gidebileceğinden dikkatli olunuz.
✓ Seyirci varsa sizin panik yapmanız başkalarına zarar verebilir. Bu durumda gösteriyi yapmamak başta olmak üzere tüm önlemler alınmalıdır.

Sakal Yapımı:
✓ Sakal yapım işlemi dört aşamada gerçekleştirilir.

1. Aşama: Arıların Hazırlanması
✓ Bunun için arılıktaki küçük ve uysal karakterdeki bir koloni seçilir. Bu koloni arılıkta farklı bir yere taşınarak tarlacı arıların kovandan uzaklaşması ve bu kovana dönmemesi sağlanır. Sonuçta kullanacağımız kolonide sadece genç arıların kalması sağlanır.
✓ Yaklaşık 24 saat sonra, koloninin ana arısı bulunarak bir ana arı kafesine konulur. Sonra, yaklaşık 1 kg ergin arı koloniden alınarak boş bir kovana veya paket arı kutusuna silkelenir. Kafeste ana arı konularak ve 1 litre şeker şurubu ile arılar beslenir.
✓ Soğuk karanlık bir yerde en az 24 saat bekletilir. Arıların üzerine periyodik olarak şeker şurubu püskürtülür. Böylece iyice beslenen arıların karınları tok olduğu için sokma olasılığı düşer.

2. Aşama: Kişinin Hazırlanması
✓ Her şeyden önce arıların tutunmasını ve zarar vermesini önlemek için gözlerin altı ile dudaklara vazelin sürülür. Arıların girebileceği ve zarar verebileceği yerler korunur. Kulaklara pamuk koymak, gömlek kollarını bağlamak vs.
Arıların Şeker Şurubu ile Beslenmesi
Arıların Şeker Şurubu ile Beslenmesi
3. Aşama: Arılarla Sakal Yapılması
✓ Sakal yapmak amacıyla kullanılacak arılar üzerine son bir kez şeker şurubu püskürtülür. Sonra paket arı kutusu açılır ve kafesteki ana arı alınarak kafes boğaz kısmına gelecek şekilde bir ip ile başa bağlanır.
✓ Ön tarafta bir tepsi tutularak içerisine paket arı kutusundaki arılar dökülür. Bir müddet sonra ana arının kokusunu alan işçi arılar kafese doğru ulaşmaya başlayacaklardır.
✓ Arıların çene altında birikmesi sonucunda arılar birbirine sarılarak sakal oluştururlar. Arılar bir oğulda olduklarını düşündükleri için saldırgan olmayacaklardır.

4. Aşama: Arıların Geriye Konulması
✓ Arıları tekrar kolonisine geri vermek istediğimiz zaman ilk önce ana arı kafesi ile birlikte yavaşça çıkarılır. Paket arı kutusuna konulur. Arıların çoğunluğunu biran önce uzaklaştırmak için zıplanır ve arılar yere düşürülür.
✓ Kalan arılar yumuşak bir fırça ile çeneden uzaklaştırılır. Birkaç saat içinde tüm arılar ana arının kokusuna yönlenerek paket arı kutusuna toplanır ve sonra eski kovanına tekrar iade edilirler.
Ana Arı Kafesinin Çene Altına Bağlanması
Ana Arı Kafesinin Çene Altına Bağlanması
Arıların Çene Altına Doğru Hareket Etmesi
Arıların Çene Altına Doğru Hareket Etmesi
Ana Arı Kafesinin Çene Altından Çıkarılması
Ana Arı Kafesinin Çene Altından Çıkarılması
Arı Sakalının Bozulması
Arı Sakalının Bozulması

Paylaş:

Sarıca Arılar

Sarıca Arı
Sarıca Arı
✓ Sarıca arıların (Polistes), tüm vücudunda sarı hâkim renktir. Siyah çizgiler ve noktalar bariz görülmektedir.
✓ Kâğıt yapısındaki yuvalarını genellikle ağaç kovukları, çatı altları ve aralarına yapmaktadırlar.
✓ Sarıca arılar enerji kaynağı olan nektara gereksinim duyarlar. Bu ihtiyacını arılara verilen şerbetten ve zayıf kovanlarda kovan içine girip bal yiyerek gidermektedirler. Çünkü nektar toplama yeteneğine sahip değildirler. Ağustos ayında zarara başlarlar.
✓ Protein ihtiyaçlarını etten karşılamaktadırlar. Bu nedenle çevrede bulunan et parçalarından yararlanmaktadırlar. Temel gıdaları sinekler ve kısmen de olsa bal arılarıdır.
✓ Bal arısı kovanlarına zamanla girerek bal ve larva yemektedirler. Kovan içinde bulunan larvalara da saldırabilmektedirler.
✓ Güçlü kolonilere herhangi bir zarar verememektedirler.
Paylaş:

Eşek Arısı

Eşek Arısı
✓ Eşek arıları (Vespa) bal arılarından daha büyük, kuvvetli, ince yapılı bir arıdır. Havada, kovan önünde ve hatta içinde yakalayarak öldürdüğü arıların kanat ve kafasını kopardıktan sonra geri kalan kısmını yuvasına taşır. Ayrıca girmeyi başardığı kovanlardaki balı da yer.
✓ Özellikle kurak geçen yıllarda kovanları söndürecek derecede tehlikelidirler. Ağustos ayında etkili olurlar.
✓ Eşek arılarıyla mücadele için çeşitli imha yöntemleri uygulanır. Özellikle ağaç kovuklarına, saçak altlarına, metruk evlere, çalı içlerine, toprak altlarına yaptığı yuvalarını bozarak mücadele etmek gerekir.
✓ Arılık civarına eşek arısı kapanı içine bırakılan et ya da ciğer parçasının kokusunu duyan eşek arası içeri girer fakat dışarı çıkamaz.
✓ Pratik olarak şişelere pekmez ve benzeri tatlılar koyarak arılıkta çeşitli yerlere asmak da bir yöntemdir. Şişenin içine giren eşek arısı bir daha dışarı çıkamaz ve ölür.
Paylaş:

Arı Kuşu

Arı kuşu
Arı kuşu
✓ Arı kuşu, arı kuşugiller (Meropidae) familyasından Merops cinsini oluşturan temel besinleri arılar olan kuş türlerinin ortak adıdır. Yeşil, mavi ve sarı tüylere sahip albenisi olan bir kuştur.
✓ Arılar ve diğer böceklerle beslenirler. Yatay kum tünellerine ya da toprak oyuklarına yuva yaparlar.
✓ Açık alanların sivri gagalı, uzun gövdeli ve uzun kuyruklu kuşlarıdır. Uzun, üçgen şekildeki kanatlarını süzülürken düz tutar ve ani hızlanma sağlayacak şekilde geriye ya da aşağıya doğru hafif vuruşlar yapar.
✓ Yazın sürüler halinde arılıklara kadar sokularak havada ya da kovanın önünde yakaladığı arıları yer.
✓ Arı kuşunun verdiği en büyük zarar çiftleşme uçuşuna çıkan ana arıyı yemesidir.
✓ Arılıkta düdük çalmak, korkuluk takmak, tüplü patlayıcı düzenek yerleştirmek alınacak tedbirlerdendir. Ancak kuşlar zamanla bu seslere de alışmaktadır.
✓ Zararlı böcekleri de yediğinden dolayı ülkemizde avlanması yasak kuşlar listesindedir.
Paylaş:

Büyük Mum Güvesi

Büyük Mum Güvesi Kelebeği
Büyük Mum Güvesi Kelebeği
✓ Büyük mum güvesi (Galleria mellonella) depolanan peteklerde zarar vermektedir. Ancak zayıf kolonilerde de zarar verebilmektedir. Güçlü koloniler bununla mücadele edebilmektedirler.
✓ Kovan çatlakları ve petek çıtalarının birleşme yerleri başta olmak üzere yumurtalarını bal arılarının ulaşamayacağı yarık ve deliklere yumurtlarlar.
✓ Mum güvesi genellikle geceleri uçar, gündüz saatlerinde karanlık yerlerde dinlenirler.
✓ Dişiler akşam karanlığında yumurtlamak amacıyla arı kovanlarına girmeye çalışırlar. Koloni kuvvetli ise bal arıları tarafından uzaklaştırılırlar.
✓ Dişilerinin boyu 10-20 mm, erkekler ise 7-13 mm’dir.
✓ Erginlerin ömrü ortam sıcaklığına bağlı olarak 4-20 gündür.
✓ Yumurtalar 4 derece altındaki sıcaklıkta ölürler.

Büyük Mum Güvesinin Yaşam Döngüsü:
✓ Gelişme dönemleri yumurta, larva, pupa ve ergin olmak üzere 4 dönemdir.
✓ Yumurtaları pembemsi krem veya beyazımtırak renkte olup boyu eninden biraz uzun ve yaklaşık 0.5 mm'den biraz küçüktür.
✓ Yumurta gelişimi için en uygun sıcaklık olan 30-35 derecede 5-8 günde larvalar çıkar. Yeni çıkan larva ipeksi yapılı bir tünelde peteğin tabanına doğru ilerlemeye başlar.
✓ Sıcaklık ve besine bağlı olarak 1-5 ay beslenir ve büyür. Bu dönem sonunda larva boyu 1 mm’den 22 mm’ye kadar büyür.
✓ Larvalar polen yanında arı larvası gömleği ve dışkı ile beslenir. Sadece balmumu ile beslenen larva gelişmesini tamamlayamaz.
✓ Koyu ve eski petekler pek çok arı larva kalıntısı içerdiğinden dolayı büyük mum güvesi zararı açısından oldukça risklidirler.
✓ 4-5°C arasında beslenme ve gelişme olmaz, larva uyuşuk bir şekilde uyku halinde kalır.
✓ Larval evre sonunda pupaya, daha sonra da ergin güveye doğru değişim başlar. Bu değişim süreci sıcaklığa bağlı olarak 1-9 haftada sona erer.
✓ Dişi güveler gömlekten çıkıştan 4-10 gün içerisinde yumurtlamaya başlarlar.

Büyük Mum Güvesine Karşı Mücadele:
✓ Mücadelede pek çok kimyasal, biyolojik ve fiziksel yöntem kullanılmaktadır.
✓ Kullanılan kimyasallar bal ve balmumunda kalıntı bırakmaktadır. Soğutma ve ısıtma teknikleri ise pahalı olmaktadır.
✓ Peteklerin her iki yüzeyine birer avuç sofra tuzu atılarak kullanımı en pratik ve ucuz korunma yöntemidir.
✓ Petekler havadar, aydınlık ve kapalı olmayan bir ortamda depolandığında güve görülmesi riski azalır.
✓ Petekleri -15 derecede 2 saat, -12 derecede 3 saat bekletilince güvenin tüm aşamaları ölür.
✓ Mum güvesi ile mücadelede kükürt kullanımı önerilmektedir. Yumurta dışında tüm aşamaları öldürülür.
✓ Bu sistemde en üste ve alta boş ballık konulmak suretiyle üzerine 6 adet ballık yerleştirilir. Üstteki boş ballık içerisinde 1 m³ hacim için kor ateş içerisine 50 g kükürt atılarak yakılır. 24 saat bu ortam kapalı tutulur. 10-20 gün ara ile 3 uygulama yapılır.
✓ Kükürt uygulaması depo içerisinde de yapılabilir.
✓ Kükürt buharı göz ve solunum yollarına zarar vereceğinden gerekli önlemler alınmalıdır.
Büyük Mum Güvesi Yumurtaları
Büyük Mum Güvesi Yumurtaları
Büyük Mum Güvesi Larvası
Büyük Mum Güvesi Larvası
Büyük Mum Güvesi Gömlek Artıkları
Büyük Mum Güvesi Gömlek Artıkları
Büyük Mum Güvesi Zararı
Büyük Mum Güvesi Zararı
Büyük Mum Güvesi Zararı
Büyük Mum Güvesi Zararı
Paylaş:

Küçük Kovan Böceği

Küçük Kovan Böceği
Küçük Kovan Böceği
✓ Küçük kovan böceğinin (Aethina tumida) doğal yaşam alanı Afrika olup Afrika bal arıları zararlıyla mücadele edebilmektedir.
✓ Meyve ithalatı ile ABD’ye bulaşmıştır. Dünyaya yayılmaya başlamıştır. Meyvelerle beslenir.
✓ Ergini 5-7 mm x 3-4.5 mm boyutundadır.
✓ Yumurtası 1.5x0.25 mm boyutundadır.
✓ Bir dişi, günde 200 tüm yaşamı boyunca 2.000’den fazla yumurta bırakır.
✓ Larvanın baş kısmında 3 çift bacak bulunur.
✓ 4-6 ay yaşarlar ve 5 generasyon verirler.
✓ Ergin böcek ve larvalar petek üzerine dışkıladığı için arılar tarafından terk edilir.
✓ Kovan içinde ilaçla mücadelesi yoktur. Pupa dönemi arılıkta toprağa pestisit uygulaması ile mücadele yapılır.
Küçük Kovan Böceğinin Yaşam Evreleri
Küçük Kovan Böceğinin Yaşam Evreleri
Yaşam Döngüsü:
✓ Ergin böcek yumurtlamak için kovana girer.
✓ Polen ve yavrulu peteklere yumurtlarlar.
✓ Yumurtadan 2-6 gün sonra larva çıkar.
✓ Larvalar arı yumurtası ve yavrusu yanında bal ve polen yemeyi tercih eder. Bir petekte 6000 larva bulunabilir.
✓ 10-14 gün sonra büyüme tamamlanır.
✓ Olgunlaşan larvalar gelişimini tamamlamak için kovan dışına çıkarlar.
✓ Toprağı kazarak içerisine girer ve pupa dönemi başlar.
✓ Kumlu ve %5-25 nemli toprakları severler.
✓ Pupa döneminden 3-4 hafta sonra çıkış olur. Çıkıştan 1 hafta sonra KKB yumurtlamak için kovana girer.

Alınacak Önlemeler:
✓ İthal meyvelerde KKB kontrolü yapılmalıdır.
✓ Arıcılar eğitilerek KKB’nin biyolojisi iyi bilinmelidir.
✓ Zararlı görüldüğünde yetkililere haber verilmelidir.
Ergin Küçük Kovan Böceğinin Görünümü
Ergin Küçük Kovan Böceğinin Görünümü
Petekler Üzerinde Küçük Kovan Böceği Larvaları
Petekler Üzerinde Küçük Kovan Böceği Larvaları

Paylaş:

Koloni Çökme Bozukluğu (CCD)

✓ Bal arılarında Amerika, Avrupa, Orta Doğu ve Çin’de 2003–2011 yılları arasında, bu güne kadar görülmeyen ölçüde toplu halde koloni terkleri yaşanmıştır.
✓ Dünyadaki birçok bal arısı kolonisinde görülen bu anormal davranış biçimine Koloni Çökme Bozukluğu (CCD) adı verilmektedir.
✓ Ülkemizde 2006–2009 yılları arasında, ABD ve Avrupa’daki kadar olmasa da bazı bölgelerde kış kayıpları ile birlikte %40’ların üzerinde arı ölümlerine rastlanmıştır.
✓ Yoğun arı ölümlerinin nedenleri konusunda araştırma çalışmaları yürütmeye devam edilmektedir. Bal arılarının koloni terklerinden sorumlu tutulan faktörleri cansız ve canlı etmenler olarak 2 grupta toplamak mümkündür.

Cansız Etmenler:
✓ Bunlar; küresel ısınmaya bağlı iklim değişiklikleri, çevre kirliliği, elektromanyetik radyasyon, baz istasyonları, yüksek gerilim hatları, geniş spektrumlu ve sistemik etkili tarım ilaçları, aşırı stres ve bazı GDO’lu ürünlerdir.

Canlı Etmenler:
✓ Yeni bulaşan arı virüsleri, yeni öldürme gücü kazanan Nosema ceranae, bazı iç ve dış parazit akarlar ve yanlış koloni yönetimidir.
✓ Canlı etmenlerin başında viral hastalıklar gelmektedir. Son yıllarda ana arı ve koloni nakilleri ile birçok ülkeye bulaşan İsrail Akut Paraliz Virüsü (IAPV), Deforme Kanat Virüsü (DWV) ve Tulumsu Yavru Çürüklüğü (SBV) toplu halde koloni kayıplarına neden olmaktadır.
✓ Ülkemizde yayılmakta olan N. ceranae da en etkili faktörlerdendir. Arılıkta hastalık belirtilerini önceden fark etmek pek mümkün değildir. Ancak kış sonunda kovan açıldığında toplu ölümler ile karşılaşılabilir.
✓ Bazen ilkbaharda nektar akımından önce, arıların kovan önünde dışkı yapmadan süründükleri, uçma çabalarının başarısız olduğu hatta uçabilen arıların büyük bir kısmının geri gelmedikleri bilinmektedir.
✓ Dünyada bal arılarının en önemli dış parazit akarı Varroa destuctor mücadelesi balda ve bal mumunda bakiye bırakmayan ilaçlarla erken ilkbahar ve geç sonbaharda yapılmalıdır. Aksi halde büyük ölçüde toplu ölümler görülebilir.
Paylaş:

Virüsler

✓ Son yıllarda dünya genelinde arı ölümlerinin hızla yaygınlaşması nedeniyle virüsler tekrar arıcılığın gündemine gelmiştir.
✓ Arılarda hastalık yapan pek çok virüs olmakla birlikte ülkemizde yayılmakta olan 7 farklı tür vardır.
✓ Virüslere karşı canlı arılar üzerinde antibiyotikler başta olmak üzere herhangi bir ilaçlı mücadele söz konusu değildir. Ancak arıcılık alet ve malzemelerinin temiz tutulması önlemlerin başında gelmektedir.
✓ Ayrıca virüslere dayanıklı arı hatlarının tespiti ve kullanılması, virüs bulaşıklığı olmayan damızlık ana arı işletmelerinin kurulması çok önemlidir.

Akut Arı Paraliz Virüsü (ABPV):
✓ Pek çok ülkede yaygın olmakla birlikte ülkemizde ilk defa 2010 yılında saptandı.
✓ Virüsün etkisi ile bal arılarının tüm biyolojik dönemlerinde 3-5 gün içinde ölüm görülmektedir.

Siyah Ana Arı Gözü Virüsü (BQCV):
✓ Amerika, Fransa, İskandinav ülkeleri ve Polonya'da yaygındır.
✓ Hastalığa yakalanmış ana arılarda prepupa ve pupa dönemlerinde virüs aktif olur ve pupa göz içinde ölür.
✓ Virüsün ilk belirtisi gözlerin soluk kahverengine dönüşmesidir. Birkaç gün sonra gözler esmerleşir ve koyu siyaha dönüşür.
✓ Nosema apis bu hastalığın yayılmasında ekilidir.

İsrail Akut Paraliz Virüsü (IAPV):
✓ Koloni Çökme Bozukluğu ile ilişkili olan virüs olduğu düşünülmektedir.
✓ Henüz ülkemizde bulunmamaktadır.

Tulumsu Yavru Çürüklüğü Virüsü (SBV):
✓ İşçi ve erkek arı larvalarında hastalık yapmaktadır.
✓ Pupa döneminde nadiren ölüm olur.
✓ Virüs bulaşıklığı olan ana arılarda yumurtlama azalır, genç larvalarda gelişme yetersizliği görülür.
✓ Çok yaygın bir hastalık olup ülkemizde de yayılma eğilimindedir.
✓ Petek gözünde hasta larva öldüğü zaman larva gömleği ile vücut arasında berrak yeşilimsi bir sıvı oluşur. Temizlikçi arılar bu sıvıyı vücutlarına alarak yavru gıda bezlerine bulaştırır. Larvalar da bu bezlerden aldıkları gıdalar ile virüsü alırlar.
✓ Hastalığın kuluçka dönemi 6-7 gündür.
✓ Hasta larvalar, gözler sırlandıktan ve larva başı dışarı döndükten sonra pupa dönemine geçmeden ölürler.
✓ Larvanın başı L harfi şeklinde yana doğru kıvrılmış haldedir.
✓ Hasta kolonideki işçi arılar üstü sırlanmış ölü larvaları, açtıkları delikten kolayca çıkarıp atarlar.

Kronik Arı Felci Virüsü (CBPV):
✓ Dünyadaki bütün ergin bal arılarında salgın yapabilmektedir.
✓ Bal arılarından başka konakçısı olmayıp “Arı Felci” olarak bilinmektedir.
✓ Ülkemizde 1940 yılından beri bulunmakta, yaz aylarında ciddi derecede arı ölümlerine yol açmaktadır.
✓ Hastalığın belirtisi ergin arılarda vücut kıllarının dökülmesidir. Hasta arılar bitkin haldedir.
✓ Tüyleri döküldüğü için parlak, siyah renkte ve yağlı görünümündedir.
✓ Kanatlar farklı yönlere baktığı ve uçma yetenekleri kaybolduğu için yerde sürünerek yürürler.
✓ Sağlıklı işçi arılar virüs bulaşıklığı olan hasta arıları kovana sokmamaya çalışırlar.
✓ Hastalığın bulaşması arılar arasında besin alışverişi sırasında olmaktadır.

Kanat Deformasyon Virüsü (DWV):
✓ Avrupa’daki arı kayıplarında saptanan virüstür.
✓ Pupadan ergin döneme geçen bazı arılarda belirgin kanat bozukluğu görülmektedir.
✓ Varroa emgisi sonucu oluşan kanat bozukluğu ile karıştırılmaktadır.
✓ Ülkemizde son yıllardaki ölümler olan kolonilerde bu virüsün varlığı saptanmıştır.

Kaşmir Arı Virüsü (KBV):
✓ Hindistan'da ilk defa görülmüş, daha sonra dünyaya yayılmıştır.
✓ 2010 yılında ülkemizde ilk defa saptanmıştır.
✓ Virüs bulaşıklığı olan arılarda önce titreme ve koordinasyon bozukluğu sonra da ölüm gözlemlenmektedir.
Paylaş:

Tropilaelaps Akarı

Arı Biti, Varroa ve Tropilaelaps'ın Görünümü
Arı Biti, Varroa ve Tropilaelaps'ın Görünümü
✓ Akar Asya’da doğada mevcut olup, doğal konakçısı olan Apis dorsata'da yaşamaktadır. Uzak doğu ülkelerinde yaygındır.
✓ Avrupa Topluluğunda bildirilmesi zorunlu olan parazitlerden birisidir.
✓ Tropilalelaps clareae kırmızımsı kahverengi olup erişkin dişisinin boyu 1.03 mm, eni 0.55 mmdir. Erkekleri hemen hemen dişilerle aynı büyüklüktedir. Erkeklerin dış tabakası daha incedir.
✓ Kolonilerde yüksek düzeyde T. clareae olduğunda aynı varroanın yaptığına benzer zarar yapmaktadır. Yavrulu gözlerdeki düzensiz görünüm, ergin arılarında karınların kısa ve kanatsız olmaları göze çarpmaktadır. Bu manzara, parazitin yavrulara verdiği zararın klinik görünümleridir. Parazitin arılarda meydana getirdiği zararların sonucu kolonide çöküş ya da koloninin kovanı terk etme olayı gerçekleşebilir.
✓ Tropilaelaps, varroadan daha hızlı üremekte ve daha kısa süren bir yaşam döngüleri vardır. Bunun sonucunda daha çabuk gelişerek ergin parazit haline gelmektedir.
✓ Aynı koloni hem varroa, hem de tropilaelaps olması halinde; tropilaelaps, varroadan çok daha hızla üremektedir. Bu etki 25:1 tropilalelapsın lehinedir.
✓ Ergin tropilelaps, larva içeren petek gözlerine girer. Mühürlenmiş yavru gözleri içinde üremeye başlar. Erkek arı yavru gözlerini tercih etmektedir.
✓ Parazit hem erkek, hem de dişi arı petek gözleri içinde üremektedir. Petek gözleri Varroa ile bulaşık ise erkek arı gözlerini daha çok tercih ederler.
✓ Dişi tropilaelaps, petek gözleri kapatıldıktan 48 saat sonra olgun arı larvası üzerine 3 ya da 4 yumurta bırakır. Bu işlem yaklaşık bir gün sürer.
✓ Yumurta bırakıldıktan ortalama 12 saat sonra çatlayarak larva dışarı çıkar. Larva ergin parazit haline gelmeden önce protonimf ve deutonimf aşamalarını geçirir.
✓ Petek gözünden çıkmadan önce, erkek ve dişi tropilaelapslar tüm gelişme aşamalarında; petek gözünde gelişmekte olan arının kanı ile beslenir. Parazitin beslenmesi sonucunda arının gelişmesi için gerekli olan temel besin maddelerinden yoksun kalan, arı larva ve pupası büyük zarar görmektedir.
✓ Tropilaelaps dişisinin yumurtayı bırakmasından ergin parazitin oluşmasına kadar geçen süre yaklaşık olarak 6 gündür.
✓ Petek gözünden arı dışarı çıkarken, erkek ve dişi parazit ergin arı ile birlikte çıkarlar. Dişi parazit hemen girebileceği yeni petek gözlerini araştırmaya başlar.
✓ Varroadan farklı olarak ergin arı kanı ile beslenemezler. Çünkü parazitin ağız yapısı ergin arının kitinini delebilecek yapıda değildir.
✓ Ergin arıda beslenemediklerinden besin kaynakları olan larvalı petek gözlerine bir an önce gidebilmek için ergin arıdan hızla ayrılarak, olabildiği kadar hızlı bir şekilde larvalı petek gözlerine girerler. Bu aşama varroadan çok daha kısadır. Bu dönem yalnızca 1 ya da 2 gün olabilir.
✓ Yumurta taşıyan dişi parazitler, 2 gün içinde yumurtalarını bırakamazlarsa ölürler. Bu yüzden petekten yeni çıkan akarların yaşamlarını sürdürebilmeleri için iki gün içinde larvalı göze girmeleri şarttır. Bu yüzden akarların kovan içinde yayılması kuluçkanın varlığı ile yakından ilişkilidir.
✓ Tropilaelaps akarları hareketli parazitler olup kovan içinde ve arılar arasında yer değiştirmektedir. Bu durum koloni içinde hızla yayılmasını sağlamaktadır. Koloniler arasında bulaşmada, yağmacılık, koloni şaşırma ve oğul verme gibi arı davranışları rol oynar. Akarlar, bu nedenlerle yavaşça uzun mesafelere yayılabilirler. Ayrıca koloniler arasında hastalıklı kuluçkalı peteklerin sağlıklı kolonilere verilmesi paraziti bulaştırmaktadır. Bundan başka arıcının kovanlardaki çalışmaları da parazitin bulaşmasında önemli bir etkendir. Özellikle göçer arıcılık yoluyla yeni bölgelere yayılma çok kolay ve hızlı olmaktadır.
✓ Parazitin larvayla beslenmesi nedeniyle arı yavrusunun ölmesine ya da ergin arının yaşam süresinin kısalmasına neden olmaktadır.
✓ Petek gözündeki parazitli arı ölmekte ya da gözden çıksa bile yaşam süreleri kısalmaktadır. Bunun yanı sıra kanatlar ve bacaklar deforme olmakta, abdomen kısmı kısalmakta ve vücut ağırlığı azalmaktadır. Bu arılar kovan önünde sürünür halde görülmektedir. Yavrulu peteklerde, düzensiz ve az yavru bırakıldığı görülür.
✓ Hastalıklı ve ölmüş yavru gözlerini temizlemeye çalışan işçi arıların faaliyetleri nedeniyle petek gözü mühürlerinin delik olduğu görülür.
✓ Şiddetli bulaşıklıkta gelişmekte olan yavrularındaki ölüm oranı %50’ye kadar olabilir. Bazı enfeste kolonilerde çok daha fazla ölüm gerçekleşebilir. Bu kolonilerde kokuşan larva ve pupa kokuları dikkati çekmektedir. Bu aşamada koloniler kovanı terk edebilir. Bu durumda parazitin yayılmasına yardımcı olmaktadır.
✓ Parazit tüm yıl boyunca kolonilerde canlı kalabilmektedir. Çok az yavrulu alan olsa bile kolonideki varlığını devam ettirebilmektedir. Yavrulu arı gözlerinin azalmasına paralel olarak parazitin sayısı da azalmaktadır. Kışın yavru üretimi tamamen kesildiğinde hayatta kalamaz.
✓ Tropilaelaps akarı mücadelesi, varroa için kullanılan ilaçlarla yapılmaktadır.
Paylaş:

Arı Biti

Arı Bitinin Görünümü
Arı Bitinin Görünümü
✓ Arı biti; 1.5 mm uzunluğunda 1 mm genişliğinde, parlak, kahverengimsi-kırmızı renktedir. Erkek bitler dişilere oranla biraz daha küçüktür. Başı büyük ve enlemesine ovaldir. Gözü ve kanatları yoktur.
✓ Arıcılar arı biti ile varroayı birbiri ile karıştırmaktadırlar. Arı biti 3 çift bacaklı varroa 4 çift bacaklıdır. Arı bitinin üstten bakıldığında ayırt edilebilir bir kafa yapısı vardır. Varroa da ise üstten bakıldığında kafa yapısı ayırt edilemez. Arı bitlerinin yalayıcı-emici bir ağız yapısı vardır, kesinlikle kan emmez. Varroa da ise delici emici bir ağız yapısı vardır.
✓ Yağmacılık ve oğul verme, kovanlar arasında yapılan ballı-yavrulu çerçeve değişimi, bulaşık arıların kovanları şaşırmaları ve koloni nakilleri ile yayılır.
✓ Arıların göğüs bölgesinde bulunan tüylere tutunarak yaşarlar. Erginler kışı arının üzerinde geçirir.
✓ Arının ağzının kenarından bal ve polen çalarlar. Arıya zarar vermezler.
✓ En çok arı sütü yemeyi severler. Bunun için ana arının besinine ortak olurlar ve ana arının performansını düşürürler.
✓ Yumurtaları beyaz renkte ve oval şekillidir. Yumurtalarını koloninin herhangi bir yerine bırakabilir. Yumurtadan larva çıkma süresi yazın 2 gün, kışın 7.4 güne kadar değişir. Daha çok sırlanmış bal üzerine bırakırlar. Larvalar peteklerde bal ve polen yiyerek, tünel açarak ilerler ve peteklerin değerini düşürürler.
✓ Mevsime bağlı olarak 7-11 günde larva gelişimi tamamlanır. Pupa dönemi 1-3 gün sürer.
✓ Yumurtadan ergin olmaya kadar geçen süre 10-23 gündür.
✓ Varroa mücadelesinde kullanılan ilaçlar arı biti üzerinde de etkili olmaktadır.
Arı Biti, Varroa ve Tropilaelaps'ın Görünümü

Paylaş:

SİTEDE ARA

Popüler Yazılar

Etiketler

Son Yazılar